تلفات مقاومت روانکار در روانکاری به روش حمام روغن

تلفات مقاومت روانکار یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر ممان اصطکاکی می‌باشد که به صورت Mdrag به معادله محاسبه ممان اصطکاکی اضافه شده است.
در روانکاری به روش حمام روغن بخشی یا در حالت‌های خاص تمام بیرینگ در روانکار شناور می‌باشد. در این شرایط اندازه و شکل هندسی مخزن روغن به همراه ارتفاع روغن بر میزان ممان اصطکاکی تأثیرگذار است. برای حمام روغن بزرگ و صرف‌نظر از وجو یگر اجزای مکانیکی نزدیک به بیرینگ نظیر همزن (Agitator) روغن خارجی، چرخدنده یا بادامک، تلفات مقاومت روانکار را می‌توان به عنوان تابعی از ارتفاع روغن در مخزن از متغیر که از نمودار 2 بر حسب ارتفاع روغن H (شکل زیر) و قطر متوسط بیرینگ به دست می‌آید، به طور تقریبی محاسبه کرد. نمودار 2 را می‌توان تا سرعت‌های مرجع (Reference Speed) به کار برد. در سرعت‌های بالاتر و ارتفاع زیاد روغن، اثرات دیگری ممکن است در نتایج تأثیرگذار باشند.

متغیر در نمودار 2 برای بلبیرینگ‌ها با رابطه زیر به ممان اصطکاکی تلفات مقاومت روانکار مرتبط می‌باشد.
Mdrag = VMKballdm 5n2
و برای رولربیرینگ‌ها،
Mdrag = 10 VMKrollBdm 4n2

که در آن:
Mdrag= ممان اصطکاکی ناشی از تلفات مقاومت سیال، Nmm
VM = متغیر تابع ارتفاع روغن مطابق نمودار 2
Kball= ثابت مربوط به بلبیرینگ‌ها
Kroll = ثابت مربوط به رولربیرینگ‌ها
dm= قطر متوسط بیرینگ، mm
B= پهنای رینگ داخلی بیرینگ، mm
n= سرعت دورانی، r/min

مقادیر متغیر از نمودار 2 (منحنی قرمز برای بلبیرینگ‌ها و منحنی آبی برای رولربیرینگ‌ها)، به دست می‌آید.
ثابت مربوط به بلبیرینگ‌ها از رابطه زیر،
Kball = (irw KZ (D + d))/(D - d) 10-12
و برای رولربیرینگ‌ها از رابطه زیر به دست می‌آید.
Kroll = (KL KZ (D + d))/(D – d) 10-12

که در آن:
Kball =ثابت مربوط به بلبیرینگ‌ها
Kroll=ثابت مربوط به بلبیرینگ‌ها
irw = تعداد ردیف‌های ساچمه‌ها
Kz= ضریب هندسی مربوط به نوع بیرنگ
KL= ضریب هندسی مربوط به نوع رولربیرنگ
d= قطر داخلی بیرینگ، mm
D= قطر خارجی بیرینگ، mm

به منظور محاسبه ممان اصطکاکی ناشی از تلفات مقاومت روانکار در روش جت روغن، می‌توان از روش حمام روغن با ارتفاع روغن تا نصف قطر رولر استفاده کرده و مقدار Mdrag به دست آمده را دو برابر کرد.
برای شفت‌های عمودی می‌توان روش فوق را برای بیرینگ کاملاً شناور به کار برده سپس مقدار Mdrag به دست آمده را در ضریبی برابر نسبت پهنا (ارتفاع) شناور بیرینگ به کل پهنا (ارتفاع) بیرینگ ضرب کرد. این روش یک مقدار تقریبی برای ممان اصطکاکی مربوط به تلفات مقاومت روانکار در چیدمان‌های عمودی را به دست می‌دهد.